Aanpak werkstress in het MKB

Veel bedrijven hebben te maken met werkstress, maar het effectief voorkomen of aanpakken ervan is niet voor iedere organisatie even vanzelfsprekend. Met name voor MKB-bedrijven kan dit grote impact hebben door beperkte middelen en kennis. Tegelijkertijd kan werkstress veel impact hebben op deze bedrijven, aangezien de consequenties van personeelsuitval of verminderd functioneren in MKB-bedrijven relatief groot zijn. TNO onderzocht op verzoek van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid hoe deze bedrijven werkstress aanpakken.

Onderzoek in de retail- en bouwsector

Het doel van het onderzoek was om inzicht te krijgen in de mate waarin werkstress speelt, de risicofactoren, de maatregelen die bedrijven treffen, en de behoeften en belemmeringen die zij ervaren bij de aanpak van werkstress. Het onderzoek bestond uit twintig online interviews met bedrijven uit de Retail- en bouwsector en vier interviews met brancheorganisaties.

Resultaten

Zowel bedrijven uit de bouw als uit de retailbranche hebben te maken met werkstress. In beide branches zijn personeelstekorten en privéproblemen (zoals financiële zorgen of relationele problemen) belangrijke oorzaken voor werkstress. Er zijn ook branche specifieke knelpunten. Zo noemen bedrijven in de retail branche ongewenst gedrag van klanten (zoals diefstal) en het moeilijk rondkrijgen van roosters als stressoorzaken. In de bouwbranche noemen bedrijven problemen met onderaannemers, verschuivende planningen en afhankelijkheid van andere partijen als belangrijke uitdagingen. Leidinggevenden in de retail en uitvoerders en projectleiders in de bouw worden als risicogroepen gezien. Beide branches noemen mantelzorgers en medewerkers met privé problemen als kwetsbare groepen.

Bedrijven nemen maatregelen zoals gesprekken met medewerkers, een goede werkorganisatie en maatwerkoplossingen. Grotere bedrijven nemen over het algemeen meer preventieve maatregelen dan kleinere bedrijven. Bedrijven met een HR-functionaris zijn beter op de hoogte van mogelijke maatregelen en doen meer aan preventie. Een belangrijke belemmering bij de aanpak van werkstress is dat medewerkers vaak niet (h)erkennen dat het niet goed gaat of hun problemen niet durven aankaarten.

Goed werkgeverschap en het voorkomen van verzuim  vormen een belangrijke motivatie voor het treffen van preventieve maatregelen.

Aanbevelingen

Het onderzoek benadrukt het belang van gerichte ondersteuning en preventieve maatregelen om werkstress in het MKB effectief aan te pakken. Aanbevelingen zijn onder andere het ontwikkelen van interactieve instrumenten voor dialoog over werkstress, het delen van goede praktijken en succesverhalen van andere ondernemers want dat motiveert werkgevers tot preventieve inzet op werkstress. Brancheorganisaties kunnen een sleutelrol spelen bij het faciliteren van ondersteuning aan kleinere bedrijven op regionaal niveau. Dit onderzoek onderstreept de noodzaak van een gezamenlijke aanpak om werkstress in het MKB te verminderen.